Hakemler İçin Rehber

Dergi Hakkında

Hacettepe Üniversitesi Fizik Tedavi ve Rehabilitasyon Fakültesi Dergisi (HU FTR DERGİSİ) bağımsız, tarafsız ve çift kör hakemlik ilkelerine uygun olarak elektronik ortamda yayınlanan ulusal ve uluslararası, bilimsel, açık erişimli, ücretsiz bir dergidir. Dergi, Hacettepe Üniversitesi Fizik Tedavi ve Rehabilitasyon Fakültesi resmi yayınıdır ve Ocak, Nisan, Ağustos aylarında olmak üzere yılda 3 defa yayınlanır. Derginin yayın dili İngilizce’dir.

Dergi, fizyoterapi ve rehabilitasyon alanı yanı sıra ilgili sağlık alanlarında etik kurallarına uygun olarak hazırlanmış orijinal araştırma makaleleri, sistematik derleme makaleleri, olgu/vaka sunumları, editöre mektup yayınlar.

HU FTR DERGİSİ Hacettepe Üniversitesi’nin kabul ettiği dergiler kapsamında indekslenmektedir. Fizyoterapi ve rehabilitasyon biliminde klinisyen, akademisyen ve bilim adamlarının ilgisini çekecek özgün çalışmalara öncelik verilmektedir. Değerlendirme için gönderilen yazıların daha önce başka bir yerde yayınlanmamış veya yayımlanmak üzere gönderilmemiş olması gerekmektedir.

Hakem Değerlendirme Süreci

Dergiye gönderilen makaleler çift-kör hakemlik sürecinden geçmektedir. Gönderim sonrası makale, ilk olarak dergi yönergelerine uygunluk açısından teknik değerlendirme sürecinden geçmektedir. Dergi yönergelerine uygun olarak hazırlanmamış makaleler, teknik düzeltme talebi ile sorumlu yazara iade edilmektedir. Teknik değerlendirme sürecini tamamlayan makaleler, alanlarında uzman en az iki bağımsız hakem tarafından incelenmektedir. Baş Editör, tüm gönderiler için karar verme sürecinde nihai karar vericidir.

Etik İlkeler

Dergi, International Committee of Medical Journal Editors (ICMJE), World Association of Medical Editors (WAME), Council of Science Editors (CSE), Committee on Publication Ethics (COPE), European Association of Science Editors (EASE) ve National Information Standards Organization (NISO) ve Committee on Publication Ethics (COPE) kılavuzlarına göre hazırlanan makaleleri kabul etmektedir.

Klinik ve deneysel araştırmalar için ilgili etik kurul onam bilgileri, etik kurul adı, etik kurul onay numarası ve tarihi, yazının ‘Yöntemler’ bölümünde belirtilmesi gerekmektedir.

Katılımcıların anonimliğini sağlamak yazarların sorumluluğundadır. Katılımcıların kimliğini ortaya çıkarabilecek fotoğraflar için katılımcıların veya yasal temsilcilerinin imzalı izin belgeleri eklenmelidir. Araştırma için katılımcılarından bilgilendirilmiş onam alınması ve bu bilginin yazının ‘Yöntemler’ bölümünde belirtilmesi gerekmektedir.

HAKEMLER İÇİN:

Bir hakemlik davetini kabul etmeden veya reddetmeden önce aşağıdaki soruları göz önünde bulundurunuz;

  • Makale uzmanlık alanınıza uygun mu?
  • Potansiyel bir çıkar çatışmanız var mı? (Yanıt verirken bunu editöre açıklayınız)
  • Zamanınız var mı? Hakemlik süreci çok fazla iş gerektirebilir-taahhütte bulunmadan önce değerlendirmenizi son teslim tarihine yetiştirebileceğinizden emin olunuz.

Davete mümkün olduğu kadar çabuk yanıt vermeniz (reddetseniz bile) makalenin değerlendirilme sürecini hızlandıracaktır. Kararınızın gecikmesi, makalenin değerlendirilme sürecini yavaşlatmaktadır ve bu durum yazarın daha fazla beklemesi anlamına gelir. Daveti reddetmeniz durumunda, alternatif hakem önerisinde bulunmanız faydalı olacaktır.

Hakemlik davetini kabul ederseniz, aldığınız belgeleri (makale ve ekleri) gizli belgeler olarak ele almalısınız. Bu, editörden izin almadan bu belgeleri kimseyle paylaşamayacağınız anlamına gelir. Hakem değerlendirmesi gizli olduğundan, editör ve yazarların izni olmadan değerlendirmeniz ile ilgili bilgileri kimseyle paylaşmamalısınız.

Hakemliği kabul ettiğinizde, dergiye özel yazım rehberini tıpkı yazarlar gibi sizin de incelemeniz ve makaleyi değerlendirirken değerlendirmenizi kolaylaştırmak için hakem raporunuzu Hakem Değerlendirme Formu kullanarak desteklemeniz önerilir. Değerlendirmeniz sırasında genel olarak sizden, veri analizinin kalitesi, tekrar edilebilirlik ve makalenin yeterince açık ve anlaşılır olup olmadığı gibi makalenin farklı yönleri ile ilgili yorumlar beklenmektedir.

Hakemlik sürecinde, yorumlarınız yazara gönderilen karar mektubunda yer alacağından, cevaplarınızı hazırlarken lütfen editör yerine yazarı aklınızda bulundurunuz. Ayrıca, yazarın yorumlarınıza dayanarak makaleyi en etkili şekilde geliştirmesini sağlamak için lütfen raporunuzu editöre gönderirken soruları yeterli ayrıntı vererek yanıtladığınızdan emin olunuz.

Lütfen yorumlarınızı yazarken aşağıdaki soruları ve genel başlıkları göz önünde bulundurunuz;

Bir araştırma makalesi için;

  • Makalede ele alınan araştırma sorusunun önemini inceleyiniz (örneğin; amaçlar ve gerekçe açıkça belirtilmiş mi?)
  • Yazının özgünlüğünü (bilimsel literatüre veya alana yeni bilgi katkısı) değerlendiriniz.
  • Makalede açıklanan yöntemin güçlü ve zayıf yönlerini açıkça belirleyiniz.
  • Makalenin yazımı ile ilgili faydalı yorumlarda bulununuz (örneğin; yazım dili, makalenin düzeni, şekiller vb.)
  • Yazarların sonuçlar ve bu sonuçlardan ulaştıkları çıkarımlar hakkında özel yorumlarda bulununuz.
  • Mümkünse, istatistikler hakkında yorum yapınız (örneğin; uygun ve amaca yönelik olup olmadıkları, kontrol ve çalışma grubuna örneklem atamasının mekanizmalarının yeterli olup olmadığı ve makalede yeterince açıklanıp açıklanmadığı vb.)

Bir sistematik derleme makalesi için;

  • Derlemenin konusunun/kapsamının önemi ile ilgili fikrinizi bildiriniz.
  • Derlemenin özgünlüğünü değerlendiriniz.
  • Yazarın alandaki en güncel gelişmeleri sunup sunmadığınına ilişkin yorum yapınız. Özellikle, kaynakların konu ile ilgili olup olmadığını belirleyiniz ve kaynakların hem tarihi literatürü, hem de daha yeni gelişmeleri kapsayıp kapsamadığını inceleyiniz.
  • Makalenin yazımı, organizasyonu, tabloları ve şekilleri hakkında yorum yapınız.
  • Yazarın sonuçları yorumlaması hakkında yorum yapınız.

Hakem Raporu Oluştururken Dikkat Edilmesi Gerekenler

Hakem Raporu, editörün makaleyi yayınlayıp yayınlamama konusunda karar vermesine yardımcı olacaktır. Ayrıca yazarlara yardımcı olacak ve makalelerini geliştirmelerine izin verecektir. Makaleyle ilgili genel görüşünüzü ve genel gözlemlerinizi vermek önemlidir. Yorumlarınız nazik ve yapıcı olmalı ve adınız da dahil olmak üzere herhangi bir açıklama veya kişisel ayrıntı içermemelidir.

Hakem raporunuzda herhangi bir eksiklik hakkında fikir vermek önemlidir. Hem editörlerin hem de yazarların yorumlarınızın arkasındaki mantığı tam olarak anlayabilmeleri için kararınızı açıklamanız ve desteklemeniz önerilir. Yorumlarınızın kendi fikriniz mi yoksa veriler ve kanıtlarla mı yansıtıldığını belirtmelisiniz.

Hakemler için Kontrol Listesi

  • Makaleyi kısa bir paragrafta özetleyiniz. Bu, editöre araştırmayı okuyup anladığınızı göstermektedir.
  • Yeni ve ilginç olup olmadığı, yeterli bir etkiye sahip olup olmadığı ve bilgi veritabanına katkıda bulunup bulunmadığı da dahil olmak üzere makaleyle ilgili ana izlenimlerinizi veriniz.
  • Başlık ve özet gibi bölümler için özel yorumlar ve öneriler yapınız. Örneğin; başlık içeriği doğru bir şekilde yansıtıyor mu? Özet tam ve bağımsız mı?
  • Yorumlarınızı olabildiğince gerekçelendiriniz.
  • Metodolojiyi, istatistiği, sonuçları, tartışmayı ve kaynakları dikkatlice gözden geçiriniz.
  • Makaledeki verilerin sunumu, herhangi bir metodolojinin sürdürülebilirliği ve tekrarlanabilirliği, herhangi bir verinin analizi ve sonuçların veriler tarafından desteklenip desteklenmediği hakkında geri bildirim yapınız.
  • İntihalden, dolandırıcılıktan veya başka etik kaygılardan şüpheleniyorsanız, mümkün olduğunca fazla ayrıntı vererek şüphelerinizi editöre iletiniz.
  • Değerlendirmenizde önyargı olasılığının farkında olunuz. Bilinçsiz önyargı, hepimizi, akademik yayıncılık sürecini olumsuz yönde etkileyen şüpheli kararlar almaya yönlendirebilir.

Makale Hakkında Öneriniz

Hakem raporunuza aşağıdaki önerilerden birini yaparak raporu tamamlayınız:

Reddet: (nedenini raporunuzda açıklayınız)

Düzeltmeden kabul et

Düzeltme – büyük veya küçük: (gerekli düzeltmeyi açıklayınız ve düzeltilmiş makaleyi yeniden gözden geçirmekten memnun olup olmayacağınızı editöre belirtiniz). Bir düzeltme öneriyorsanız, yazara bunun neden gerekli olduğuna dair net ve sağlam bir açıklama sağlayınız.

Son Karar

Makalenin dergide yayınlanması hakkında son kararı Baş Editör vermektedir. Baş Editör tüm görüşleri değerlendirecektir. Baş Editör bir karar vermeden önce başka bir görüş isteyebilir veya yazardan düzeltme isteyebilir.

Hakem Raporunuzu Editöre Gönderdikten Sonra

Değerlendirmenizi sonlandırdıktan sonra bile, makaleyi ve bağlantılı dosyaları veya verileri gizli belgeler olarak ele almanız gerektiğini unutmayınız. Bu, önce editörden izin almadan bu belgeleri veya değerlendirme hakkındaki bilgileri kimseyle paylaşmamanız gerektiği anlamına gelir.

Değerlendirmeye vakit ayırdığınız ve değerli görüşleriniz için şimdiden teşekkür ederiz.

HAKEM DEĞERLENDİRME FORMU

Evet (2) Kısmen (1) Hayır (0)
Genel Görüş    
Araştırma orijinal, yenilikçi ve alana katkı sağlıyor mu?    
Uygun yapı ve dil kullanılmış mı?    
Başlık    
Başlık konunun içeriğini yansıtıyor mu?    
Özet    
Özet makalenin tüm bölümlerini yansıtıyor mu?    
Dergi kurallarına göre uygun uzunlukta mı?    
Anahtar kelimeler MESH’e uygun mu?    
Giriş    
Etkin, açık ve iyi organize edilmiş mi?    
Araştırılan konu ile ilgili güncel literatür bilgisine yer verilmiş mi?    
Amaç ve hipotezler açıkça ifade edilmiş mi?    
Yöntem    
Açık ve anlaşılır mı?    
Kullanılan yöntemlere ilişkin uygun referanslar verilmiş mi?    
Çalışma tekrarlanabilir şekilde açıklanmış mı?    
Onam gerektiren bir araştırma ise onam alındığı belirtilmiş mi?    
Etik kurul isim, yıl ve numarası açıkça verilmiş mi?    
Dahil edilme ve dışlanma kriterleri açıkça belirtilmiş mi?    
Örneklem grubu tanımlanmış mı?    
Örneklem büyüklüğü hesaplanmış mı?    
İstatistiksel analizler açıkça belirtilmiş mi?    
İstatistiksel analizler uygun mu?    
Sonuçlar    
Yöntemde belirtilen tüm değerlendirmelere ilişkin sonuçlar sayısal veriler, istatistiksel anlamlılık değerleri ile birlikte verilmiş mi?    
Tablo ve şekiller uygun mu?    
Tablo ve şekillerde verilen veriler metin içerisinde tekrar edilmiş mi?    
Tartışma    
Sonuçlar güncel literatür eşliğinde ele alınmış mı?    
Limitasyonlar açıkça belirtilmiş mi?    
Gelecek araştırmalara yönlendirme yapılmış mı?    
Çalışmanın alana katkısı açıkça ifade edilmiş mi?    
Kaynakça    
Derginin yazım kurallarına uygun mu?    

Makale Toplam Puanı: ………/54 = %......

Makalenin Yayınlanıp Yayınlanmamasına Yönelik Öneriniz:

Editöre yorumlar:

Yazara yorumlar:

Hakem değerlendirme formunu indir.