INVESTIGATION STRESS LEVEL, PERCEPTION OF SOCIAL SUPPORT, CAREGIVING BURDEN AND CORONAPHOBIA OF CAREGIVERS OF CHILDREN WITH CYSTIC FIBROSIS DURING THE CORONAVIRUS PANDEMIC

Cemile Bozdemir Özel Cemile Bozdemir Özel
Raziye Nesrin Demirtaş Raziye Nesrin Demirtaş
Abdurrahman Arslan Abdurrahman Arslan
Gonca Kılıç Yıldırım Gonca Kılıç Yıldırım

 

Amaç: Bakım yükü ve sosyal destek algısı, kronik hastalık yönetiminde bakımverenler için önemlidir. Bu çalışmanın amacı KF'li hastalara bakım verenlerin algıladıkları stres, sosyal destek, koronafobi ve bakım yükü düzeylerini incelemekti.
Yöntem: Pandemi sürecinde yürütülen bu kesitsel çalışmaya KF'li çocuğu olan 11 ve sağlıklı çocuğu olan 12 anne dahil edildi. Algılanan stres düzeyi (Algılanan Stres Ölçeği (PSS-10)), algılanan sosyal destek (Çok Boyutlu Algılanan Destek Ölçeği (MDASDS)), koronafobi (COVID-19 Korkusu Ölçeği (FCV-19)) ve bakım veren yükü (Bakım yükü (BI)) değerlendirildi.
Bulgular: Algılanan stres düzeyi sağlıklı çocuk annelerinde daha yüksekti (p = 0.016). Koronafobi düzeyi her iki grupta da benzerdi. KF'li çocuğu olan annelerin PSS'si bakım verme yükü (r = 0.710; p = 0.014), MDASDS arkadaş alt skoru (r = -0.697; p = 0.017) ve MDASDS toplam skoru (r = -0.839; p = 0.001) ile ilişkiliydi. Ayrıca, bu gruptaki annelerin bakım verme yükü MDASDS aile alt skoru ile korelasyon gösterdi (r= -0.627; p= 0.039).
Tartışma: Bakım yükü ve koronafobi her iki grupta benzer olmasına rağmen, sağlıklı çocuğu olan annelerin algılanan stres düzeyi daha yüksekti. Algılanan sosyal destek, algılanan stres ve bakım yükü ile negatif ilişkiliydi. KF'li bireylerin ailelerinde sosyal destek algısının değerlendirilmesi, ani ve beklenmedik olaylar karşısında bakım verenlerin algıladığı stres ve bakım yükünün azaltılmasına yardımcı olabilir.